“ลมแล้ง”
ตอนลูกสาวผมเป็นเด็กเล็กๆ เธอมีพี่เลี้ยงเป็นคนเชียงรายครับ ซึ่งการมีพี่เลี้ยงเป็นคนเหนือนั้น ก็ทำให้ชีวิตผมเปลียนไปหลายอย่างเลยครับ ที่เห็นได้ชัดก็คือ ผมกินแกงโฮ๊ะ แกงฮังเล อาหารเหนือทั้งหลายแหล่ ทั้งที่ไม่ได้เคยกินมาเลยในชีวิตนี้ นอกจากอาหารแล้ว พี่เลี้ยงชาวเหนือคนนี้เอง ก็ทำให้ผมได้ความรู้ใหม่เพิ่มขึ้นอีกหลายอย่าง โดยเฉพาะเรื่องเกี่ยวกับภาษาถิ่นภาคเหนือ ซึ่งตัวอย่างหนึ่งที่จะยกมาพูดให้ฟังในวันนี้ก็คือ ต้นคูน คนอิสานเรียก คูน คนภาคกลางก็เรียกคูน อีกชื่อคือ ราชพฤกษ์ แต่พี่เลี้ยงชาวเหนือของผมนั้นเรียกต้นไม้ชนิดนี้ว่า ลมแล้ง ครับ
นั้นเป็นครั้งแรกที่ผมรู้จัก คูน ว่ามีอีกชื่อหนึ่งว่า ลมแล้ง
ผมถามพี่เลี้ยงชาวเหนือว่า ทำไมจึงเรียก ดอกคูนนี้ว่าดอกลมแล้งเล่า
“ก็มันชอบออกดอกในหน้าแล้งกะเจ้า”
“ดอกไม้ประจำชาติไทย”
ได้มีการเสนอให้เป็นดอกไม้ประจำชาติไทยตั้งแต่ปี 2506 แต่เพิ่งได้รับการลงนามเป็นทางการเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2554 ที่ผ่านมา ตามข้อมูลในเว็บไซต์ของกรมป่าไม้ (ราชพฤกษ์ ดอกไม้ประจำชาติไทย)
โดยเหตุที่ดอกราชพฤกษ์หรือลมแล้งนี้ได้รับการเลือกให้รับหน้าที่เป็นตัวแทนของชาติก็ด้วยการที่เป็นดอกไม้ที่ออกดอกเป็นช่อเหลืองอร่าม พบเห็นโดยทั่วไป พบได้ทั่วทุกพื้นที่ทุกภาคของประเทศ ทั้งสีของดอกนั้นก็เป็นสีประจำวันพระราชสมภพของในหลวง แถมก็ยังเป็นสีประจำพระพุทธศาสนา ทั้งนี้ยังเป็นไม้ที่มีประโยชน์ เป็นยารักษาโรคก็ยังได้ แถมเป็นต้นไม้ที่มีความแข็งแรง และมีอายุที่ยาวนาน นี่ยังไม่รวมถึงชื่อ คูน ฟังดูดีเป็นมงคล ค้ำคูณ อีกด้วย
ชื่อภาษาอังกฤษเขาก็ดีครับ Golden Shower เห็นภาพเลย
“ดอกไม้ข้างถนน”
เพื่อนๆคงจะเคยเห็นกันใช่ไหมครับ ริมถนนในกรุงเทพ มีการปลูกต้นไม้ชนิดต่างๆอยู่หลายชนิดเลย รวมทั้งลมแล้ง หรือราชพฤกษ์นี่ด้วย ตามเส้นทางที่ผมเห็นบ่อยๆ ที่ปั่นจักรยานผ่านก็เช่นถนนเลียบทางด่วนเอกมัยรามอินทรา ถนนสุขาภิบาล 5 จากวัชรพลไปถึงสายไหม ริมถนนวิภาวดีรังสิต ช่วงสุทธิสารถึงดินแดง และถ้าเพื่อนๆจะสังเกตดีๆ ต้นลมแล้งริมถนนในกทม.นั้น มักจะได้รับการดูแลตัดแต่งเป็นอย่างดี ที่ว่าดีก็คือ ถ้าจะสูงขึ้นหน่อย มีกิ่งก้านมากหน่อย จะสวยซักหน่อย ทางกทม. ก็จะจัดเจ้าหน้าที่ไปตัดแต่งซะ โอกาสที่จะมีรูปทรงที่สวยงามตามธรรมชาติของเขาก็ไม่มีโอกาสจะเป็นได้ ลองดูภาพประกอบที่ผมถ่ายมาจากริมถนนวิภาวดี เทียบกับรูปจากเว็บไซต์ของกรมป่าไม้ดูเป็นตัวอย่างครับ
ประเทศไทยเป็นประเทศหนึ่งในโลกที่มีต้นไม้ที่ให้ดอกที่มีสีสันสวยงามครับ ราชพฤกษ์ก็เป็นหนึ่งในจำนวนนั้น ทั้งยังมีการปลูกอยู่ริมถนนในกรุงเทพของเราอยู่ในหลายๆถนน
ผมลองหลับตานึกภาพ ต้นคูนที่ได้เติบโตตามธรรมชาติของเขาและได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี ในช่วงเดือนมีนาคม เมษายนทุกปี ทุกต้นออกดอกสีเหลืองอร่าม ตลอดทั้งถนน มันเป็นภาพที่สวยงามมากเลยใช่ไหมครับ ผมยังเห็นผู้คนหลายคน เดินบนทางเท้า บ้างก็หยุดถ่ายรูป โดยให้ฉากหลังของภาพเป็นสีเหลืองของดอกคูน
แต่ให้ตายเถอะ ผ่านหน้าแล้งไปแต่ละปี แต่ละปี ต้นลมแล้งก็ไม่ได้โตขึ้น ไม่ได้สวยขึ้นเลยแม้แต่น้อย
ภาพตอนหลับตาของผม ก็คงเป็นได้แค่ความฝัน
“ลมๆแล้งๆ”